LLms.txt Dosyası Nedir?

Son yıllarda yapay zeka ve özellikle büyük dil modelleri (LLM’ler) hayatımızın her alanına girmeye başladı. Bu modellerin eğitimi ve geliştirilmesi için milyarlarca veri kullanılıyor. İşte tam da bu noktada, web sitelerinin içeriklerini LLM’lerin kullanımına açıp açmayacağını belirlemek için llms.txt dosyası devreye giriyor.

Esasen, llms.txt dosyası, bir web sitesinin sahiplerine, içeriklerinin yapay zeka modelleri tarafından nasıl kullanılması gerektiğini kontrol etme yeteneği veren bir standart önerisidir.

Tıpkı robots.txt dosyasının arama motoru botlarına siteyi nasıl taramaları gerektiğini bildirmesi gibi, llms.txt de yapay zeka modellerine yönelik benzer bir yönerge sunar.

Llms.txt Ne İşe Yarar?

Llms.txt dosyasının temel amacı, web sitesi sahiplerinin içeriklerinin yapay zeka modelleri tarafından izinsiz kullanılmasını engellemek veya belirli koşullar altında kullanılmasına izin vermektir.

Bir SEO uzmanı olarak, bu dosyanın ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. İçerik üreticileri için fikri mülkiyetin korunması ve içeriklerinin kötüye kullanılmasının önlenmesi büyük bir endişe kaynağıdır. Llms.txt ile web sitesi sahipleri şunları yapabilir:

• İçeriklerini Koruma: İçeriklerinin yapay zeka modelleri tarafından izinsiz bir şekilde veri toplama (scraping) veya eğitim amaçlı kullanılmasını engeller.
• Kullanım Koşulları Belirleme: Belirli LLM’lerin veya araştırma kuruluşlarının içeriklerini belirli koşullar altında kullanmasına izin verebilir. Örneğin, atıf belirtilmesi veya ticari olmayan kullanım gibi şartlar öne sürülebilir.
• Gizliliği Sağlama: Hassas veya kişisel verilerin yapay zeka modelleri tarafından işlenmesini kısıtlayarak gizliliği artırır.
• Sunucu Yükünü Azaltma: Büyük ölçekli yapay zeka tarayıcılarının sitenizi aşırı yüklemesini engelleyebilir.

Llms.txt ile Robots.txt Arasındaki Farklar

Llms.txt ve robots.txt dosyaları, web sitesi yöneticilerine botların siteye erişimini kontrol etme yeteneği sunsa da, amaçları ve hedef kitleleri açısından önemli farklılıklar gösterir. Bir SEO uzmanı için bu ayrımı netleştirmek kritik öneme sahiptir:

Hedef Kitle Farkları

• Robots.txt: Arama motoru botları (Googlebot, Bingbot vb.) gibi web tarayıcılarına yöneliktir. Temel amacı, arama motorlarının sitenizin hangi bölümlerini tarayabileceğini veya indeksleyebileceğini belirlemektir.
• Llms.txt: Büyük dil modelleri ve yapay zeka algoritmaları gibi içerik işleyen botlara yöneliktir. Amacı, yapay zeka modellerinin içeriği nasıl kullanması gerektiğini düzenlemektir.

Dosyaların Amaçları

• Robots.txt: Sitenin taranmasını ve indekslenmesini optimize etmek, kopya içeriği önlemek veya belirli sayfaların arama sonuçlarında görünmesini engellemektir.
• Llms.txt: Fikri mülkiyeti korumak, içeriğin yapay zeka tarafından izinsiz kullanımını engellemek ve kullanım koşullarını belirlemektir.

Kullanım Kapsamları

• Robots.txt: Tamamen tarama (crawling) ve indeksleme (indexing) ile ilgilidir. Botlara “burayı tarama” veya “şurayı tarayabilirsin” gibi yönergeler verir.
• Llms.txt: İçeriğin sadece taranması değil, aynı zamanda yapay zeka tarafından işlenmesi, analiz edilmesi ve kullanılmasıyla ilgilidir. Daha çok lisanslama veya kullanım şartları üzerine odaklanır.

Llms.txt Dosyası ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler

Llms.txt henüz tam olarak standartlaşmış bir dosya olmasa da, potansiyeli ve önemi yadsınamaz. Bir SEO uzmanı olarak, bu dosya ile ilgili dikkat edilmesi gereken bazı noktaları vurgulamak isteriz:

• Standartlaşma Süreci: Llms.txt henüz W3C veya başka bir kurum tarafından resmi olarak standartlaştırılmamıştır. Bu, farklı yapay zeka sağlayıcılarının farklı yorumlar getirebileceği anlamına gelir. Bu yüzden, kullanımda birlik sağlanana kadar güncel gelişmeleri takip etmek önemlidir.
• Uyumluluk: Tüm yapay zeka modelleri veya geliştiricileri llms.txt dosyasını okuyacak veya yönergelerine uyacak diye bir garanti yoktur. İyi niyetli botlar uyarken, kötü niyetli veya etik olmayan botlar bu yönergeleri görmezden gelebilir.
• Hukuki Boyut: Llms.txt dosyasının yasal bağlayıcılığı, hangi yargı yetkisi altında olduğuna ve içeriğin kullanımına ilişkin mevcut yasalara göre değişebilir. Bu bir sözleşme veya lisans anlaşması yerine, bir niyet beyanı olarak görülebilir.
• Doğru Konumlandırma: Tıpkı robots.txt gibi, llms.txt dosyasının da sitenizin kök dizininde (örneğin, https://www.example.com/llms.txt) bulunması önemlidir.
• Açıklık ve Netlik: Dosya içeriğinin açık ve anlaşılır olması, yapay zeka botlarının yönergeleri doğru anlamasına yardımcı olacaktır. Karmaşık veya yoruma açık ifadelerden kaçınılmalıdır.

Llms.txt Dosyasının İçeriği Nedir?

Llms.txt dosyasının içeriği, web sitesi sahibinin yapay zeka modellerine yönelik isteklerine göre değişebilir. Henüz resmi bir standart olmasa da, genel olarak belirli direktifler içermesi beklenir. İşte olası bir llms.txt dosyasının içeriği ve anlamları:

Yukarıdaki örnekte açıklanan direktifler:

User-Agent: Bu direktif, yönergenin hangi yapay zeka botu için geçerli olduğunu belirtir.

• User-Agent: *: Tüm yapay zeka botları için geçerli olan genel kuralları belirtir.
• User-Agent: OpenAI-GPTbot: Sadece OpenAI’ın GPT botları için geçerli olan özel kuralları belirtir.

Disallow: Belirtilen botun hangi dizinlere veya sayfalara erişmemesi gerektiğini bildirir.

• Disallow: /: Bu web sitesindeki hiçbir içeriğin yapay zeka tarafından kullanılmamasını içindir. Bu kısmı eklediğinizde yapak zeka içeriklerinize erişemez.
• Disallow: /private/: Sadece /private/ dizini altındaki içeriklerin kullanılmamasını ister.

Allow-Commercial-Use: İçeriğin ticari amaçlarla kullanılıp kullanılamayacağını belirtir.

• Allow-Commercial-Use: no: Ticari kullanıma izin verilmez.
• Allow-Commercial-Use: yes: Ticari kullanıma izin verilir.

Require-Attribution: İçeriğin kullanılması durumunda kaynak belirtilmesinin gerekli olup olmadığını belirtir.

• Require-Attribution: yes: Kaynak belirtilmesi zorunludur.
• Require-Attribution: no: Kaynak belirtilmesi zorunlu değildir.

Contact: İçerik kullanımıyla ilgili iletişim kurulabilecek bir e-posta adresi veya URL sağlar.

Bu direktifler, llms.txt dosyasının gelecekteki potansiyelini göstermektedir. Bir SEO uzmanı olarak, bu tür detaylı kontrollerin içerik sahipleri için ne kadar değerli olabileceğini rahatlıkla görebiliyoruz.

Llms.txt Dosyası Nasıl Entegre Edilir?

Llms.txt dosyasını web sitenize entegre etmek, teknik olarak robots.txt dosyasını entegre etmeye benzer bir süreçtir. İşte adımlar:

• Dosyayı Oluşturun: Bilgisayarınızda basit bir metin düzenleyici (Notepad, Sublime Text, VS Code vb.) kullanarak llms.txt adında boş bir dosya oluşturun.
• İçeriği Ekleyin: Yukarıdaki “Llms.txt Dosyasının İçeriği Nedir?” bölümünde belirtilen yönergeleri ve kendi isteklerinize göre uyarlanmış direktifleri bu dosyaya ekleyin. Örneğin:

• Kök Dizinine Yükleyin: Oluşturduğunuz llms.txt dosyasını web sitenizin ana (kök) dizinine yükleyin. Bu, dosyanın https://www.example.com/llms.txt adresinden erişilebilir olması gerektiği anlamına gelir. Genellikle, web sitenizin barındırma paneli (cPanel, Plesk vb.) veya FTP istemcisi (FileZilla, Cyberduck vb.) aracılığıyla bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz.
• Erişilebilirliği Kontrol Edin: Dosyayı yükledikten sonra, tarayıcınızdan https://www.example.com/llms.txt adresini ziyaret ederek dosyanın doğru bir şekilde yüklendiğinden ve erişilebilir olduğundan emin olun. Dosya içeriğini görebiliyorsanız, başarılı bir şekilde entegre etmişsiniz demektir.

Unutulmamalıdır ki, llms.txt henüz geniş çapta desteklenen bir standart değildir. Ancak, içeriklerinizin yapay zeka modelleri tarafından nasıl kullanılmasını istediğinizi belirtmek için proaktif bir adım atmak, gelecekteki olası sorunların önüne geçmenize yardımcı olabilir.

Bir SEO uzmanı olarak, bu tür yeni teknolojilerin ve standartların gelişimini yakından takip etmenizi ve sitenizin stratejilerini buna göre adapte etmenizi şiddetle tavsiye ederiz.